Corona: Tijdelijke werkloosheid voor werknemers - bij quarantaine of voor de opvang van een kind

Tijdelijke werkloosheid wegens overmacht is mogelijk op basis van een specifiek attest sluiting corona, voor situaties waarin werknemers zich geconfronteerd zien met een opvangprobleem voor hun kind(eren).

Concreet gaat het over werknemers die een opvangprobleem hebben omdat:

• een minderjarig kind dat met hem samenwoont niet naar zijn kinderdagverblijf of naar school kan gaan, omdat het kinderdagverblijf, de klas of de school sluit (bv. bij verlenging van vakantieperiodes);
• een minderjarig kind dat met hem samenwoont niet naar zijn kinderdagverblijf of naar school kan gaan, omdat het kind verplicht afstandsonderwijs moet volgen;
• een minderjarig kind dat met hem samenwoont niet naar zijn kinderdagverblijf of naar school kan gaan, omdat het kind omwille van een andere reden in quarantaine of in isolatie moet;
• een gehandicapt kind dat hij ten laste heeft, ongeacht de leeftijd van dat kind, niet naar een centrum voor opvang van personen met een handicap kan gaan
• een gehandicapt kind dat hij ten laste heeft, ongeacht de leeftijd van het kind, niet langer kan genieten van de intramurale of extramurale dienstverlening of behandeling georganiseerd of erkend door de Gemeenschappen

Opmerking:

• Als de werknemer samenwoont met een andere ouder van het kind, dan is voor dezelfde periode de tijdelijke werkloosheid slechts mogelijk voor 1 van beide ouders.

• Bij co-ouderschap met alternerende huisvesting kan de tijdelijke werkloosheid enkel gevraagd worden door de werknemer die gedurende de periode van sluiting of quarantaine effectief samenwoont met het kind.

De vereenvoudigde procedure voor tijdelijke werkloosheid wegens overmacht 'COVID-19' is van toepassing. Op basis van het attest dat de werknemer je bezorgt, zet je de werknemer op tijdelijke werkloosheid wegens overmacht in voor de betreffende periode. Je geeft de code ‘TWO’ in voor de berekening van het loon. Het sociaal secretariaat stuurt via de elektronische aangifte ASR scenario 5 de gegevens door naar RVA.

De werknemer moet je een attest bezorgen, je houdt dit ter beschikking voor eventuele controle. Afhankelijk van de specifieke situatie zijn er twee verschillende attesten beschikbaar op de website van de RVA:

• attest opvang kind quarantaine corona
• attest opvang kind sluiting corona

Goed om weten: werknemers die dit attest kunnen voorleggen, kan je niet verplichten tot telethuiswerk.
Een ouder die al in quarantaine zit maar kan telewerken, mag het telewerk stopzetten en tijdelijke werkloosheid overmacht voor de opvang van het kind vragen.

Meer informatie en verduidelijking aan de hand van enkele voorbeelden vind je terug op de website van de RVA.

Nieuwe regels vanaf 10 januari:

Quarantaine na een hoog-risicocontact

1. Voor gevaccineerde personen wordt een onderscheid gemaakt:

• wie minder dan 5 maanden geleden voor het laatst werd geprikt (basis- of boostervaccinatie):
  • moet niet in quarantaine;
  • moet geen PCR-test laten afnemen.

• wie meer dan 5 maanden geleden voor het laatst werd geprikt (basis- of boostervaccinatie):
  • moet 10 dagen in quarantaine;
  • mag de quarantaine verlaten vanaf dag 4 op voorwaarde dat men elke dag een zelftest aflegt tot en met dag 10;
  • hoeft geen PCR-test te laten afnemen.

2. Personen die niet gevaccineerd zijn:

• moeten 10 dagen in quarantaine;
• mogen de quarantaine verlaten vanaf dag 7 op voorwaarde dat ze elke dag een zelftest afleggen tot en met dag 10;
• hoeven geen PCR-test te laten afnemen.

Isolatie na een besmetting met COVID-19

Wie een PCR-test of snelle antigeentest (RAT) aflegde en werd daarbij een besmetting met COVID-19 vastgesteld, dan:

• moet men 7 dagen in isolatie;
• mag men de isolatie na 7 dagen verlaten op voorwaarde dat er geen symptomen meer zijn;
• hoeft men nadien geen PCR-test te laten afnemen

Kan de medewerker thuis telewerken, dan moet hij dat ook doen. Kan dat niet, dan kan hij een quarantainecertificaat aanvragen of het medisch getuigschrift quarantaine laten afleveren door de huisarts.

Op basis van dit getuigschrift kan je de medewerker aanmelden voor tijdelijke werkloosheid wegens overmacht corona.

Binnen de 48 uur voor aankomst in België moet het Passagier Lokalisatie Formulier (PLF) worden ingevuld. Dit geldt voor:

• alle personen die naar België reizen, behalve:
  • wanneer ze minder dan 48 uur in België blijven,
  • wanneer ze naar België terugkeren na een verblijf in het buitenland van minder dan 48 uur.
• iedereen die naar België (terug)reist met het vliegtuig of per boot, ook wanneer ze minder dan 48 uur in België blijven of in het buitenland waren.
• iedereen die uit een land buiten de EU of Schengenzone komt met de trein of bus, ook als ze minder dan 48 uur in België blijven of in het buitenland waren.
• personen die de afgelopen 14 dagen in een heel hoog risicoland verbleven, ongeacht de duur van het verblijf.

Reizigers kunnen hier de kleurcode van het land waar ze waren en/of dit land op de lijst met heel hoog risico-landen staat checken.

Vanaf 1 oktober kan het PLF enkel nog elektronisch worden ingediend.

Het Europees digitaal coronacertificaat zal mee bepalen of iemand zich na terugkeer uit het buitenland moet laten testen of in quarantaine moet. Er bestaan 3 soorten certificaten:

• Het vaccinatiecertificaat bewijst dat iemand volledig gevaccineerd is tegen het COVID-19-virus (laatste prik minstens 2 weken geleden).
• Het herstelcertificaat toont aan dat iemand hersteld is van COVID-19.
• Een testcertificaat bewijst dat iemand een PCR-test onderging waarvan het resultaat negatief was. Deze test moet maximum 72 uur oud zijn.
  
  

Testen of quarantaine

1. Wie uit een groene of oranje zone komt moet zich niet laten testen en niet in quarantaine.

2. Wie uit een rode zone in de Europese Unie of Schengenzone of uit een rood derde land op de witte lijst komt:

• Met vaccinatiecertificaat of herstelcertificaat: geen quarantaine, niet laten testen.
• Zonder vaccinatiecertificaat of herstelcertificaat en geen recente negatieve PCR-test van maximum 72 uur oud:
  • Verplichte test op dag 1 of 2 na thuiskomst. Bij negatief resultaat mag men uit quarantaine. Nieuwe test op dag 7.
  • Kinderen onder de 12 jaar moeten geen test doen, maar worden in quarantaine geplaatst als de ouders worden getest, in afwachting van de testresultaten.

3. Wie uit een rode zone buiten de Europese Unie of Schengenzone? komt:

• Met vaccinatiecertificaat:
  • Verplichte test op dag 1 of 2 na thuiskomst. Bij negatief resultaat mag men uit quarantaine. Nieuwe test op dag 7.
  • Kinderen onder de 12 jaar moeten geen test doen, maar worden in quarantaine geplaatst als de ouders worden getest, in afwachting van de testresultaten.
• Zonder vaccinatiecertificaat?
  • 10 dagen verplicht in quarantaine. Test op dag 1 en 7. De quarantaine kan worden ingekort als de 2de test op dag 7 negatief is.
  • Er zijn enkele landen waarvoor dit niet zo is. Je vindt deze lijst op info-coronavirus.be/nl/kleurcodes-per-land/
• In uitzonderlijke situaties moet men zich niet laten testen en/of niet in quarantaine gaan. Lees hier meer.
  
• Specifieke bepalingen voor reizigers die in Brussel wonen of verblijven:
  Bij terugkeer uit een rode zone (binnen of buiten EU/Schengen) en geen vaccinatiecertificaat of herstelcertificaat: test op dag 1 en 7 en verplichte quarantaine tot het resultaat van de tweede test bekend is.

4. Bij terugkeer uit een heel hoog risico land buiten de Europese Unie of Schengenzone?

• Voor iedereen 10 dagen verplichte quarantaine + test op dag 1 en dag 7.

5. Terugkeer uit een heel hoog risico land binnen de Europese Unie of Schengenzone?

• Met vaccinatiecertificaat: Geen quarantaine of test.
• Zonder vaccinatiecertificaat:
  • Test op dag 1 en quarantaine in afwachting van het resultaat, behalve als men bij aankomst in België een geldige negatieve test van max. 72 uur oud bij zich heeft.
  • Test op dag 7: bij positief resultaat moet men minstens 10 dagen in isolatie.
    

Recht op uitkering?

Een werknemer die na terugkeer uit het buitenland in quarantaine moet, kan onder bepaalde voorwaarden van de RVA een uitkering krijgen als tijdelijk werkloze wegens overmacht corona:

• Hij mag niet arbeidsongeschikt zijn;
• Telethuiswerk is niet mogelijk
• Hij moet een getuigschrift quarantaine kunnen voorleggen
  

Opgelet!

• Er is niet altijd recht op tijdelijke werkloosheid wegens overmacht corona.
  Quarantaine die het gevolg is van een reis naar een rode zone of een zone met een heel hoog risico zal meestal géén recht geven op tijdelijke werkloosheid. Het gaat dan niet om een overmachtssituatie, aangezien de werknemer bij vertrek al op de hoogte was dat hij bij terugkeer in quarantaine zou moeten gaan. De quarantaine is dan het gevolg van een vrije keuze van de werknemer.
  Ook wanneer de werknemer niet over het vereiste certificaat beschikt en niet onmiddellijk een PCR-test heeft afgelegd is er geen tijdelijke werkloosheid mogelijk, aangezien de quarantaine had kunnen worden vermeden door het afleggen van de test.
  Als de werknemer niet kan telewerken, dan moet je in deze situatie ook geen loon betalen. Je zoekt best samen naar een oplossing met bijvoorbeeld vakantie, recup van meeruren of onbetaald verlof.
• Tijdelijke werkloosheid kan wel mogelijk zijn indien een werknemer omwille van een essentiële verplaatsing naar het buitenland is vertrokken, bijvoorbeeld om professionele of studieredenen, in het kader van co-ouderschap, om een begrafenis/crematie van een verwant tot de tweede graad bij te wonen, om een medische behandeling verder te zetten, of om iemand te bezoeken in het kader van palliatieve zorgen.
• De RVA zal controles uitvoeren en zal de tijdelijke werkloosheid weigeren of achteraf terugvorderen indien de voorwaarden niet vervuld zijn (bv. wanneer men bij vertrek wist dat het ging om een zone met een hoog risico of wanneer de ingeroepen reden voor de essentiële verplaatsing niet bewezen of ongeloofwaardig is).
• Moet één van jouw medewerkers naar het buitenland reizen om professionele redenen, dan vul je voor vertrek het formulier Business Travel Abroad (BTA) in.
  Lees hier voor meer informatie.
• Werkgevers die tijdelijk werknemers of zelfstandigen uit het buitenland tewerkstellen in België, zijn verplicht in het kader van de contactopsporing een register bij te houden met een aantal gegevens over deze personen (verblijfplaats, telefoonnummer en de personen waarmee de werknemer of zelfstandige tijdens zijn werk in België heeft samengewerkt). Deze verplichting geldt niet voor grensarbeiders of wanneer het verblijf in België minder dan 48 uur duurt. Het register kan worden opgevraagd door de contactopsporingsdiensten en door de inspectiediensten.
  Deze werknemers moeten een negatief testresultaat kunnen voorleggen van een Covid-19-test die werd afgenomen ten vroegste 72 uur voor aanvang van de werkzaamheden in België.

Is de werknemer verplicht om jou te informeren over zijn reisbestemming?

• Als werkgever heb je de verantwoordelijkheid om er als een goede huisvader voor te zorgen dat de werknemers de hen toevertrouwde taken in veilige en gezonde omstandigheden kunnen verrichten. Je bent verplicht om toe te zien op de naleving van de gezondheidsmaatregelen die opgenomen zijn in de Generieke gids om de verspreiding van COVID-19 op het werk tegen te gaan om de verspreiding van COVID-19 op het werk tegen te gaan. In die zin kan het belangrijk zijn dat je de reisbestemming van jouw werknemer kent.
• Aan de andere kant heeft de werknemer recht op bescherming van zijn privéleven en is hij niet verplicht om deze informatie te delen. Dit recht is echter niet absoluut en moet worden afgewogen tegen de geldende gezondheids- en veiligheidsvoorschriften.
• Als jouw werknemer bij thuiskomst weigert om zijn reisbestemming mee te delen, en jij gegronde redenen hebt om je ongerust te maken, dan mag je de werknemer de toegang tot de werkplek ontzeggen en hem vragen om contact op te nemen met de huisarts voor een quarantainegetuigschrift. Het is aan de werknemer om te bewijzen dat jouw vrees ongegrond is.

We raden aan om hierover vooraf goede afspraken te maken met je medewerkers waarbij je een beroep doet op ieders verantwoordelijkheid in deze gezondheidscrisis.

Tijdelijke werkloosheid wegens overmacht is mogelijk wanneer de werknemer in quarantaine moet omdat:

• hij of zij een hoog-risicocontact heeft gehad of bijvoorbeeld zijn of haar kind niet naar school mag omdat het in contact is geweest met een positief getest persoon
• hij of zij op reis is vertrokken naar het buitenland (op voorwaarde dat die bij vertrek nog niet 'rood' was of nog geen zone met 'heel hoog risico' was)
• de school, crèche of opvang voor gehandicapte personen van zijn of haar kind (gedeeltelijk) sluit

Opgelet:

• De werknemer moet jou een quarantaine getuigschrift bezorgen.
• Er kunnen uitkeringen worden toegekend op voorwaarde dat de werknemer niet arbeidsongeschikt is en niet kan telewerken.
• Is de werknemer zelf ziek, dan moet hij een attest van arbeidsongeschiktheid bezorgen en heeft hij recht op gewaarborgd loon.

Wet van 20 december 2020 houdende tijdelijke ondersteuningsmaatregelen ten gevolge van de COVID-19-pandemie, art. 54-56

28 OKTOBER 2020. - Ministerieel besluit houdende dringende maatregelen om de verspreiding van het coronavirus COVID-19 te beperken

• Hier lees je meer over de te volgen procedure bij tijdelijke werkloosheid
• Zie je door het bos de bomen niet meer of heb je een specifieke vraag? Bel of mail ons, we helpen graag.