Schema: hoe ga je om met flexibele uren?
Meeruren, flexibele uren en overuren: ze komen frequent voor in de socioculturele sector, en ze bezorgen personeelsmedewerkers soms grijze haren.
Want op welk soort uren betaal je welke toeslag? En hoe en wanneer moet je medewerker teveel gewerkte uren inhalen? We zetten het hieronder schematisch op een rij.
Meeruren
Meeruren zijn alle uren die de overeengekomen effectieve arbeidsduur per week overschrijden.
Voorbeeld 1: een voltijdse werknemer, die 38 uren per week werkt, presteerde gedurende een week 39 uren. Deze persoon heeft één meeruur opgebouwd.
Voorbeeld 2: een deeltijdse werknemer, die 19 uren per week werkt, presteerde gedurende een week 25 uren. Dat zijn dus 6 meeruren.
De werknemer haalt de meeruren in (‘minuren’) binnen de referteperiode zoals bepaald in het arbeidsreglement. Wettelijk bedraagt de referteperiode een trimester tot maximum een jaar, voor de toepassing van de sectorale flexibiliteit (zie verder) is dat maximum een semester.
Ligt de effectieve wekelijkse arbeidsduur in de organisatie hoger dan de gemiddelde wekelijkse arbeidsduur, dan worden die uren ingehaald door middel van arbeidsduurverminderingsdagen (adv).
Voorbeeld: is de gemiddelde arbeidsduur per week 38 uur en er wordt effectief 40 uur per week gewerkt, dan hebben de werknemers recht op 12 adv-dagen per jaar.
Flextijd
Dankzij het kb van 16 juni 1999 en de cao van 25 oktober 1999 is het in ons paritair comité voor bepaalde activiteiten of bepaalde functies mogelijk om buiten de door de arbeidswet opgelegde grenzen te werken.
Het gaat over deze werktijden:
- uren die de grens van 9 uur per dag (met een maximum van 11 uur) of 40 uur per week (met een maximum van 50 uur) overschrijden
- werkuren die vallen tussen 20u en 6u (nachtarbeid)
- werk op zondag
- werk op feestdag
De uren die op deze tijdstippen worden gepresteerd noemen we flexuren. De werknemer krijgt een compensatie van 20%, in inhaalrust of financiële toeslag.
Meeruren gepresteerd in het kader van de sectorale flexibiliteit moeten worden ingehaald binnen het semester, met uitzondering van:
- zondagwerk: in te halen binnen de 4 weken, onbetaald en mag samenvallen met een inactiviteitsdag
- de uren gewerkt op een feestdag: betaalde inhaalrust binnen de 6 weken
Overuren
Dit zijn alle uren boven de wettelijke grenzen, dus boven de 9 uur per dag en boven de effectieve voltijdse arbeidsduur per week.
Overuren zijn in principe verboden tenzij in een aantal door de wet omschreven situaties (bv. overmacht, plotse vermeerdering van werk, werken aan inventarissen en balansen, e.a.). Worden er daarnaast toch overuren gepresteerd dan spreken we van onwettige overuren.
De absolute arbeidsduurgrenzen zijn vastgesteld op 11 uur per dag en 50 uur per week.
Voor alle overuren heeft de werknemer recht op een overloontoeslag van
- 50% voor overuren gepresteerd op een weekdag
- 100% voor overuren gepresteerd op een zon- of feestdag
Deze compensatie kan worden toegekend in inhaalrust of in geld.
Deze compensatie kan worden toegekend in inhaalrust of in geld.
Deze overloontoeslag is niet verschuldigd bij toepassing van de sectorale flexibiliteit (en andere uitzonderingen zoals de kleine flexibiliteit, ploegenarbeid, nieuwe arbeidsregelingen, en de regeling voor een werknemer die ver van zijn werkplaats woont. Meer info daarover lees je in de syllabus arbeidsduur).
Nog even schematisch
|
|
|
|
Wat? |
Uren boven effectieve wekelijkse arbeidsduur in organisatie. |
Sectorale activiteiten
|
1) sectorale activiteiten:
2) geen sectorale activiteiten:
|
Inhalen of compenseren? |
In te halen door minuren |
Te compenseren: 20 % in
(20% van 1 uur = 12 minuten) |
Te compenseren 50 % (gewone werkdag) of
|
Binnen welke periode? |
Trimester |
Compensatie: binnen de 6 maanden (max. 6 dagen per jaar) Inhaalrust zon- en feestdagarbeid:
|
Compensatie: niet bepaald Inhaalrust zon- en feestdagarbeid:
|
Anderen lazen ook dit:
Rechtspraak: ontslag twee keer kennelijk onredelijk?
Het arbeidshof van Brussel heeft zich uitgesproken over de vraag of een werknemer bij een verbreking tijdens de opzeggingstermijn twee keer recht kan hebben op de schadevergoeding voor een kennelijk onredelijk ontslag. Het antwoord hierop is volmondig ja, besluit het arbeidshof. Volgens het hof gaat het namelijk om twee afzonderlijke ontslaghandelingen: één bij het geven van de opzeg en een tweede bij de latere verbreking tijdens die opzegtermijn.
Einde vrijwillige ‘relance-uren’ op 30 juni 2025?
De huidige regeling voor 'de relance-uren' loop af op 30 juni 2025.
De wet tot uitvoering van het afsprakenkader in het kader van de interprofessionele onderhandelingen voor de periode 2023-2024, voorzag in de herinvoering van de maatregel van de “120 relance-uren” voor de periode van 1 juli 2023 tot 30 juni 2025. Deze wet staat werknemers toe om tussen 1 juli 2023 en 30 juni 2025 120 overuren vrijwillig over te werken naast de gewone 120 vrijwillige overuren per jaar.
Het regeerakkoord voorziet in een opvolger van de huidige relance-uren, maar dit moet nog worden omgezet in wetgeving.
Komaf maken met jouw kopzorgen rond het inzetten van personeel?
Doe net als +900 socioculturele collega-organisaties, en sluit je vandaag nog aan bij Sociare!