Ga verder naar de inhoud

FAQ feestdagen

25.09.2020

Een werknemer heeft recht op feestdagen: dat is evident. Maar op hoeveel? Wat als een feestdag in een weekend valt? En wat met deeltijdse werknemers? Op deze en andere vragen krijg je een antwoord in deze FAQ.

Op welke feestdagen heeft een voltijdse werknemer recht?

Iedere voltijdse werknemer heeft recht op 10 feestdagen per kalenderjaar. Dat zijn de volgende:

  1. Nieuwjaar - 1 januari
  2. Paasmaandag
  3. Feest van de Arbeid - 1 mei
  4. Hemelvaartdag
  5. Pinkstermaandag
  6. Nationale feestdag - 21 juli
  7. Maria Hemelvaart - 15 augustus
  8. Allerheiligen - 1 november
  9. Wapenstilstand - 11 november
  10. Kerstdag - 25 december

Voor deze feestdagen betaal je het normale loon.

Extra feestdagen toekennen in je organisatie kan natuurlijk. Dat bepaal je in het arbeidsreglement. Bepaal ook alle voorwaarden voor de toekenning en opname. Dat kan door uitdrukkelijk te verwijzen naar de wettelijke regeling over feestdagen, maar je kunt ook een andere regeling bepalen.

Sociare-leden vinden een voorbeeldclausule in het model arbeidsreglement.

Sociare-lid? Wij helpen je gratis bij de opmaak of wijziging van het arbeidsreglement van je organisatie.

Wanneer heeft een voltijdse werknemer recht op een vervangingsdag voor een feestdag?

  • Wanneer een wettelijke feestdag met een zondag of een gewone inactiviteitsdag samenvalt, moet je hem door een gewone activiteitsdag vervangen.
  • De vervanging moet gebeuren binnen hetzelfde kalenderjaar, zo niet is het recht op tien feestdagen per jaar niet gegarandeerd.
  • De vervangende feestdag krijgt wettelijk het karakter van een betaalde feestdag. Wie op een vervangende feestdag in dienst is, heeft er dus recht op. Of de werknemer al of niet in dienst was of zal zijn op de datum van de vervangen feestdag is totaal irrelevant. Bij volledige tewerkstelling in de loop van het jaar, maar bij verschillende werkgevers is het daarom goed mogelijk dat de ene werknemer minder dan 10 betaalde feestdagen heeft en de andere meer dan 10.

Hoe bepaal je de vervangingsdag voor een feestdag en hoe maak je die bekend?

Wij brengen je jaarlijks op de hoogte van de feestdagen die in het weekend vallen.

Je moet als werkgever die feestdagen vervangen door een andere dag in hetzelfde jaar. Dat kun je op verschillende manieren regelen:

  • Vrij opnemen: bepaalt je arbeidsreglement of een akkoord met de werknemers dat de werknemers de vervangingsdagen vrij mogen nemen? Dan moet je niets doen.
  • Eerstvolgende maandag: is er geen vrije keuze en vind je het goed dat de vervangende feestdag verschuift naar de eerstvolgende maandag? Dan moet je ook niets doen.
  • Collectieve planning: mogelijk is er een betere bestemming voor die feestdagen in het weekend: bijvoorbeeld een brugdag op een vrijdag als de donderdag ook een feestdag is. Dan moet je die vervangingsdag collectief vastleggen.
    • In dat geval dien je vóór 15 december een akkoord sluiten met de werknemers over de vervangingsdag. Is er een ondernemingsraad in uw organisatie, dan kan die erover beslissen. Zo niet, dan kan je een akkoord sluiten met de vakbondsafvaardiging. Bij gebrek aan een (akkoord met de) vakbondsafvaardiging kan je met de werknemers een akkoord sluiten over de vervangende feestdagen. Als dat laatste ook niet lukt, dan kan het met elke werknemer individueel.
    • Je voegt het bericht met het akkoord over de overeengekomen vervangingsdag toe als bijlage bij het arbeidsreglement. Daarvoor moet je de wijzigingsprocedure arbeidsreglement niet volgen, maar in principe moet je wel binnen 8 dagen een afschrift bezorgen aan de arbeidsinspectie. Je hangt het bericht ook vóór 15 december uit.

De vervangende feestdag krijgt wettelijk het karakter van een betaalde feestdag. Wie op een vervangende feestdag in dienst is, heeft er recht op. Of de werknemer al of niet in dienst was of zal zijn op de datum van de vervangen feestdag is niet van belang.

Hoe maak je de vervangingsdagen voor feestdagen bekend?

  • De data van de wettelijke feestdagen moet je in het arbeidsreglement vermelden.
  • Je bent als werkgever verplicht elk jaar vóór 15 december in de lokalen van de organisatie een ondertekend en gedagtekend bericht aan te plakken met de collectief vastgelegde vervangingsdagen van de feestdagen en de toepassingsregels van de inhaalrust.
  • Een kopie van dat bericht hecht je als bijlage aan het arbeidsreglement. Dat kan zonder toepassing van de wijzigingsprocedure, maar in principe moet je wel binnen acht dagen een afschrift bezorgen aan de arbeidsinspecteur.

Wanneer hebben deeltijdse werknemers recht op feestdagen en vervangingsdagen van feestdagen?

  • Een deeltijdse werknemer met een vast uurrooster heeft enkel recht op de feest- en vervangingsdagen die samenvallen met een dag waarop hij volgens zijn uurrooster werkt. Bovendien heeft hij maar recht op loon voor het aantal uren dat hij normaal op die dag moest werken.
  • Een deeltijdse werknemer bijvoorbeeld die op dinsdag, woensdag en vrijdag werkt, heeft geen recht op een feestdag die op een maandag valt. Werkt hij op dinsdag drie uur, dan heeft hij voor een feestdag die op die dag valt, recht op loon voor drie uur.
  • De deeltijdse werknemer die vijf dagen per week werkt, heeft recht op alle 10 feestdagen per jaar.
  • Voor deeltijdse werknemers met een variabel uurrooster geldt dat zij in principe dezelfde regeling. Maar de wetgeving stelt dat zij recht hebben op een loon voor alle wettelijke feestdagen en vervangingsdagen die buiten het bekendgemaakte werkrooster vallen. Het loon dat zij ervoor krijgen, is gelijk aan een gemiddeld dagloon: het loon dat ze verdienden in de loop van de vier weken die aan de feest- of vervangingsdag voorafgaan, gedeeld door het aantal werkdagen in de organisatie in die periode, normaal twintig. Je moet geen onderscheid maken tussen vaste en variabele roosters, het feestdagenloon komt erbovenop als de feestdag niet mee ingepland wordt.

Kan een werknemer werken op een feestdag en zo ja, heeft hij dan recht op compensatie van de feestdag?

Werken op een feestdag kan in principe niet.

Toch zijn er uitzonderingen:

  • werknemers met een leidende functie of een vertrouwenspost.
  • werknemers die werken in kader van de sectorale flexibiliteit, met name voor volgende activiteiten:
    • activiteiten in cultuurcentra
    • activiteiten van radio- en televisieverenigingen
    • audiovisuele productie in de sector volksontwikkeling
    • organisatie van en prestaties in verband met kampioenschappen, tornooien, sportdagen en sportpromotiedagen
    • organisatie van spektakels en evenementen en de regie ervan
    • organisatie van en prestaties in verband met stages en kampen, al dan niet residentieel, voor kinderen, jongeren en volwassenen en in jeugdhuizen
    • organisatie van en prestaties in verband met begeleiding, animatie en vorming van kinderen, jongeren en volwassenen, vergaderingen, festivals, tentoonstellingen, publieke manifestaties, inzamelacties, campagnes, colloquia, seminaries, al dan niet residentieel
    • animatie, onthaal en omkadering in de deelsector van het niet-commerciële toerisme en in overnachtingcentra voor jongeren, in de musea en de ermee verbonden educatieve diensten, in de museale instellingen en de ermee verbonden educatieve diensten
    • taken die verband houden met de mobiele uitlening en informatica van mediatheken, bibliotheken en ludotheken
    • onthaal, bewaking, omkadering, onderhoud, reiniging en controle van de veiligheid in de sportinstellingen en sportcentra

Een werknemer die werkt op een feestdag heeft recht op:

  • betaalde inhaalrust binnen 6 weken na de feestdag
  • per gewerkt uur: een compensatie van 20%. Dat kan ofwel in de vorm van een financiële toeslag, ofwel door het geven van inhaalrust.

Heeft een werknemer recht op een feestdag die in een vakantieperiode valt?

Een werknemer heeft recht op de feestdagen die in een periode van wettelijke of extra-wettelijke betaalde vakantie vallen. Op een feestdag moet een werknemer dus geen vakantiedag inplannen. Je betaalt hem het feestdagloon voor die dag.

Heeft een werknemer recht op betaling van feestdagen na uitdiensttreding?

  • Als een werknemer langer dan 1 maand in dienst was, moet je het loon betalen voor alle feestdagen of vervangingsdagen in de dertig kalenderdagen na het einde van de arbeidsovereenkomst.
  • Als de werknemer tussen de 15 kalenderdagen en 1 maand in dienst was, heeft hij recht op maximum 1 feestdag die binnen 14 kalenderdagen na beëindiging valt.
  • Bedroeg de tewerkstelling minder dan 15 kalenderdagen? Dan is er geen recht op nabetaling van feestdagen

Deze regeling geldt niet als de werknemer zelf de arbeidsovereenkomst beëindigt, tenzij hij beëindigde om een dringende reden. Ook als je ontslaat om een dringende reden, heeft de werknemer geen recht op nabetaling van feestdagen.

Bovendien is er geen recht op nabetaling van feestdagen als hij ondertussen bij een nieuwe werkgever aan de slag is.

Anderen lazen ook dit:

Vakbondsactie op donderdag 27 maart 2024

Het ABVV en ACV organiseren op woensdag 27 maart 2024 een betoging in Roux met als thema 'Voor het recht op collectieve actie en tegen fascisme'.

Vakbondsactie op 12 maart 2024

Het ABVV diende een stakingsaanzegging in voor dinsdag 12 maart 2024. Ze organiseren dan een actiedag tegen de Europese bezuinigingsmaatregelen.

Komaf maken met jouw kopzorgen rond het inzetten van personeel?

Doe net als +800 socioculturele collega-organisaties, en sluit je vandaag nog aan bij Sociare!