Werken na Corona #1: SAAMO Limburg

Hoe hebben jullie corona beleefd?

Claudia Mellebeek: “Toen corona uitbrak sloeg de schrik ons om het hart, want de essentie van ons werk is nabijheid. Opbouwwerkers staan tussen de mensen en halen daar hun energie en goesting uit. Tijdens de allereerste lockdown moesten we terugschakelen naar thuiswerk. Moesten we onze medewerkers dan gaan ‘straffen’ met bureauwerk? Het heeft geen twee weken geduurd, of het begon bij hen te kriebelen om op andere manieren toch aan de slag te blijven met de doelgroep. Gelukkig werden we ook erkend als essentiële dienstverlener, waardoor we toestemming kregen om op onze werkplekken aanwezig te zijn.”

“De ‘blijf in uw kot’-fase was geen gemakkelijke periode voor onze doelgroep. Waar moeten dak- en thuislozen naartoe? Voor hen zijn we wel een basis dienstverlening blijven voorzien met dagbesteding. Maar ook daar worstelden we met mondmaskers en met de toegelaten capaciteit. In Hasselt mochten 13 mensen binnen, na het eten moesten die plaats maken voor anderen. Ook voor mensen die klein behuisd zijn was het niet eenvoudig. Kinderen zaten thuis en moesten overschakelen op afstandsonderwijs, terwijl er thuis geen laptops waren of geen goed internet.”

“We zijn snel outreachend gaan werken. Onze medewerkers organiseerden deur- of stoepgesprekken. Ze zijn gaan wandelen van zodra het mocht. Het was fantastisch om te zien hoeveel vindingrijkheid en veerkracht er was bij de collega’s. Onze opbouwwerkers hebben alles uit de kast gehaald om mensen in kwetsbare posities zoveel mogelijk te ondersteunen en hen door deze zware periode heen te loodsen.”

“Er zijn nieuwe medewerkers begonnen een week voor we in lockdown gingen, of tijdens de lockdown. Heel erg moedig van deze medewerkers, maar dat is echt niet dankbaar geweest. We hebben daar nog een inhaalbeweging te maken. Sommige collega’s hebben elkaar nog nooit in levende lijve ontmoet. Ondanks creatieve inspanningen zoals zoomsessies met de nieuwe medewerkers en een online-nieuwjaarsreceptie heeft het welzijnsaspect in onze organisatie onder druk gestaan.”

“De pandemie heeft de tekorten die er waren in de samenleving op scherp gezet. Bestaande knelpunten zijn pijnlijk duidelijk geworden. De voedselhulp, de kleine behuizing, de afstand tot het digitaliseringsproces, mensen met precaire arbeidscontracten die als eerste buitenspel werden gezet. De pandemie heeft dat allemaal veel duidelijker aan de oppervlakte gebracht. Tegelijk heeft de crisis het urgentiebesef aangewakkerd, ook bij beleidsmakers.”

Is de werkorganisatie bij jullie veranderd door corona? Zijn er nieuwe regelingen rond thuiswerk? Of andere evoluties?

“We hadden voordien geen structurele regeling rond thuiswerk. Onze opbouwwerkers hebben allemaal een werkplek dicht bij de doelgroep, we willen natuurlijk dat onze medewerkers daar aanwezig zijn. Af en toe was er wel een vraag van medewerkers, dat werd sporadisch eens toegestaan, bijvoorbeeld om geconcentreerd aan iets te kunnen doorwerken. We werken sowieso al heel sterk vanuit vertrouwen, en dat hebben we nu wel omgezet in een structureel telewerkbeleid. We maken ook een onderscheid in functies. Van opbouwwerkers verwachten we 90% van hun tijd bij de doelgroep. Bij de ondersteunende diensten gaat het over 1 dag per week thuiswerk. En sommige functies kunnen vanzelfsprekend niet thuiswerken. Dit voldoet voorlopig wel aan de behoefte.”

“We waren ook nog niet zo goed digitaal georganiseerd. Ondertussen zijn we als organisatie helemaal digitaal mee. Ook dankzij corona. We hebben er sterk in geïnvesteerd en een stevig vormingsparcours afgelegd.”

Waren er ook goede kanten aan de coronacrisis?

“Corona heeft op de pauzeknop geduwd. En dat was zinvol. In een aantal werkingen werden daardoor vanzelfsprekendheden in vraag gesteld. Moeten we ons niet op een andere manier gaan organiseren? Is het geen tijd om het geweer van schouder te veranderen en te kijken of we wel de juiste doelgroep bereiken? Moeten we geen andere activiteiten ontplooien? De pauze heeft in sommige werkingen voor vernieuwing gezorgd en voor een nieuwe adem. Een werking die 15 jaar op routine draait en even moet stoppen, die krijgt de kans om haar gewoontes te herkennen en in vraag te stellen. Klopt het nog wat we doen? Zijn dit de mensen die we moeten bereiken? Zo’n moment van stilstand vind ik positief, al was het dan noodgedwongen. Even stoppen en kijken naar wat we aan het doen zijn. Dat was voor sommige projecten zeker welgekomen.”