Ga verder naar de inhoud

De arbeidsdeal: Investeren in opleiding

01.02.2023

Op 10 november 2022 werd de wet van 3 oktober 2022, houdende diverse arbeidsbepalingen (arbeidsdeal) gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad.

In dit bericht zoomen we in op de nieuwe opleidingsverplichtingen die erin werden opgenomen: het jaarlijks opleidingsplan en het individueel opleidingsrecht.

1. Opleidingsplan

Werkgevers met minstens 20 werknemers (in koppen) moeten jaarlijks, voor 31 maart, een opleidingsplan opstellen.

Wat moet er in zo'n opleidingsplan staan?

Het opleidingsplan is een document (dat mag op papier of elektronisch) waarin alle opleidingen worden opgelijst, alsook de doelgroep van werknemers waarvoor ze bestemd zijn.

  • Het plan geeft een overzicht van de formele en informele opleidingen in de organisatie en uitleggen hoe deze bijdragen aan de investering in opleiding
  • In het plan moet een bijzondere aandacht besteed worden aan de risicogroepen (voornamelijk oudere werknemers, maar ook jongere werknemers en werknemers met een verminderde geschiktheid)
  • Er moet aandacht besteed worden aan de genderdimensie bij het opmaken van een opleidingsplan
  • Er moet aandacht zijn voor knelpuntberoepen
  • Er moet voorzien worden hoe de evaluatie met de werknemers zal gebeuren.

Zo moeten deze maatregelen ervoor zorgen dat elke werknemer kans op opleiding krijgt. Het plan moet leiden tot een versterking van de competenties van alle werknemers via een doordacht beleid rond opleiding.

Wat is de procedure?

Het plan moet elk jaar op 31 maart opgesteld zijn. De eerste deadline wordt dus 31 maart 2023.

Voorafgaand heeft er intern sociaal overleg plaats. Minstens 15 dagen voor de vergadering plaatsvindt waarop dit wordt besproken leg je het plan voor aan de ondernemingsraad, of bij ontstentenis daarvan, aan de vakbondsafvaardiging. Deze organen formuleren hun advies uiterlijk tegen 15 maart.

Is er geen ondernemingsraad of vakbondsafvaardiging, dan leg je het opleidingsplan voor aan de werknemers, eveneens ten laatste op 15 maart.

Binnen de maand na inwerkingtreding van het plan moet de werkgever een afschrift bezorgen aan 'een' (nog bij KB te bepalen) ambtenaar.

Modeldocument

Op de website van VIVO vind je een sjabloon dat je kan gebruiken voor je opleidingsplan.

2. Individueel opleidingsrecht voor elke werknemer

Om ervoor te zorgen dat elke werknemer toegang heeft tot opleiding, wordt vanaf 2023 een individueel opleidingsrecht ingevoerd voor werknemers van organisaties met minstens 10 werknemers
(berekend in vte op basis van de gemiddelde tewerkstelling van de referteperiode, zijnde het vierde kwartaal van het voorlaatste jaar + de eerste drie kwartalen van het jaar voorafgaand aan de tweejaarlijkse periode, die voor de eerste keer start op 1/01/2022).

Over hoeveel opleidingsdagen gaat het?

Het aantal opleidingsdagen hangt af van het aantal werknemers in de organisatie:

  • Organisaties met minstens 20 werknemers
    Sinds 2017 bestaat er alleen een gemiddeld opleidingsrecht van (op termijn) 5 dagen, dat werd toegekend door de wet werkbaar en wendbaar werk.
    Vanaf 2023 zal elke voltijdse werknemer recht hebben op een individueel recht op opleiding.

    Het aantal opleidingsdagen wordt de komende jaren gradueel opgebouwd:
    • 4 dagen in 2023
    • 5 dagen vanaf 2024
  • Voor organisaties met minstens 10 maar minder dan 20 werknemers wordt dit recht herleid tot gemiddeld 1 dag per jaar.

Werknemers die deeltijds werken of die in de loop van het jaar in- of uit dienst gaan hebben recht op een pro rata.

Hoe voer je dit opleidingsrecht in?

Dat gebeurt ofwel:

  • in een individuele opleidingsrekening. Dit is een formulier dat volgende vermeldingen bevat:
    • de identiteit van de werknemer: naam, voornaam, datum en plaats van geboorte, adres, rijksregisternummer
    • het werkregime van de werknemer
    • het (de) bevoegde paritaire (sub)comité(s)
    • het opleidingskrediet waarop de werknemer recht heeft
    • het aantal gevolgde opleidingsdagen in het lopende jaar
    • het aantal overblijvende dagen in het jaar
    • het aantal over te dragen dagen naar het volgende jaar
    • het groeipad

    • Je bewaart dit document in het personeelsdossier van de werknemer, die er op elk ogenblik inzage in kan vragen.
  • Sectoren konden dit ook invoeren via een sectorale cao waarin wordt voorzien in minstens 4 opleidingsdagen per jaar voor 2023 en minstens 5 vanaf 2024. Een sectorale cao kan het aantal opleidingsdagen per jaar ook wijzigen, maar het aantal mag nooit lager zijn dan 2.
    In onze sector werd beslist om hierover geen sectorale cao af te sluiten.

Wanneer kan de werknemer opleiding volgen?

Dat kan zowel binnen de gewone werktijden als erbuiten. In dat laatste geval geven deze uren recht op betaling van het normale loon.

Wat gebeurt er met de niet opgebruikte opleidingsdagen?

Het saldo van niet opgebruikte dagen op het einde van het jaar wordt overgedragen naar het daaropvolgende jaar, en wordt daar toegevoegd aan het opleidingskrediet van de werknemer in dat volgende jaar.

Op het einde van elke periode van 5 jaar, die ten vroegste kan beginnen op 1/01/2024 heeft de voltijdse werknemer gemiddeld minimum 5 opleidingsdagen per jaar kunnen opnemen. Op het einde van dat 5e jaar wordt het saldo op nul gezet.

En wat als de werknemer uit dienst gaat?

  • Bij een ontslag door de werknemer en een ontslag wegens dringende reden is er geen recht om het resterende opleidingskrediet op te nemen (tenzij akkoord van de werkgever).
  • Gaat het ontslag uit van de werkgever, dan kan de werknemer het gecumuleerde resterende krediet nog opnemen. De wet voegt er wel aan toe dat dit in gemeenschappelijk akkoord gebeurt. Logisch, tijdens de opzeggingstermijn loopt de arbeidsovereenkomst door en blijven de normale afspraken gelden.

We hebben een sjabloon van individuele opleidingsrekening opgesteld.

Benieuwd naar de andere maatregelen uit de arbeidsdeal?

Die vind je hier:

Anderen lazen ook dit:

Checklist inzake de veiligheid en het welzijn van de werknemer-fietsgebruiker

Almaar meer werknemers verplaatsen zich per fiets naar het werk. En dat is goed voor mens en milieu.

Maar daarmee rijst ook de vraag naar de verplichtingen van de werkgever in verband met de veiligheid en het welzijn van de fietsende werknemers. De NAR publiceerde daarom een handige checklist met een overzicht van de voornaamste verplichtingen.

UPDATE Federal Learning Account: Applicatie beschikbaar vanaf 1 april 2024

Vanaf 1 april 2024 komt er voor werkgevers een nieuwe verplichting bij inzake opleidingen. Het opleidingsrecht van de werknemers zal dan geregistreerd moeten worden in een nieuwe databank, de Federal Learning Account.

In dit bericht zetten we de informatie waar we op dit moment al over beschikken even op een rij.

De applicatie is beschikbaar sinds 1 april 2024.

Komaf maken met jouw kopzorgen rond het inzetten van personeel?

Doe net als +900 socioculturele collega-organisaties, en sluit je vandaag nog aan bij Sociare!